Trong thời đại công nghệ AI phát triển mạnh mẽ, việc giả mạo hình ảnh và giọng nói của các nghệ sĩ nổi tiếng trở thành mối lo ngại lớn. Hàng loạt sao hạng A Việt Nam như Ngô Thanh Vân, Mỹ Tâm, Sơn Tùng M-TP và nhiều BTV, MC của ANTV đang trở thành nạn nhân của deepfake và AI, khi hình ảnh, giọng nói của họ bị sử dụng trái phép để quảng cáo sản phẩm, bịa đặt tài sản hoặc gây hiểu lầm với công chúng. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến danh dự, uy tín cá nhân mà còn đặt ra thách thức trong quản lý và bảo vệ quyền nhân thân trên môi trường số.
Nhiều sao hạng A Việt Nam bị AI giả mạo hình ảnh và giọng nói
Thời gian gần đây, nhiều nghệ sĩ nổi tiếng trong showbiz Việt như Ngô Thanh Vân, Mỹ Tâm, Sơn Tùng M-TP, Quốc Trường… liên tục trở thành nạn nhân của các video và hình ảnh giả mạo được tạo ra bằng trí tuệ nhân tạo (AI). Những nội dung này không chỉ sao chép hình ảnh, mà còn tái tạo giọng nói của các sao, gây ra bức xúc trong dư luận và ảnh hưởng trực tiếp tới danh dự cá nhân.
Ngô Thanh Vân bị AI bịa đặt biệt thự, quảng cáo sản phẩm không có thật
Tối 13/11, Ngô Thanh Vân đăng thông báo khẩn trên mạng xã hội, phản đối việc hình ảnh và giọng nói của cô bị AI giả mạo để lan truyền những thông tin sai lệch. Các nội dung này bịa đặt việc cô sở hữu biệt thự xa hoa và tham gia quảng cáo các sản phẩm mà cô chưa từng hợp tác. Ngô Thanh Vân cho biết việc này không chỉ ảnh hưởng danh dự, uy tín cá nhân, mà còn khiến khán giả hiểu nhầm và có thể mua nhầm sản phẩm.
Mỹ Tâm, Quốc Trường cũng là nạn nhân của deepfake và AI
Trước Ngô Thanh Vân, nữ ca sĩ Mỹ Tâm từng bị phát tán các video deepfake, giả giọng và hình ảnh nhằm mục đích thương mại trái phép. Đại diện của cô đã phối hợp với các nền tảng và cơ quan chức năng để xử lý. Tương tự, Quốc Trường cũng phản ánh việc hình ảnh và thông tin của anh bị sử dụng để quảng cáo cho các tổ chức không hợp pháp, gây hiểu lầm cho khán giả và tiềm ẩn rủi ro mất tiền.
Loạt BTV, MC của ANTV bị lợi dụng hình ảnh trong quảng cáo phản cảm
Nhiều đoạn video lan truyền trên mạng xã hội sử dụng hình ảnh BTV, MC của kênh Truyền hình Công an Nhân dân (ANTV), kết hợp giọng nói AI để quảng cáo các sản phẩm điều trị bệnh gan. Thiếu tá, BTV Phương Thảo cho biết những clip này đã cắt ghép và lồng nội dung phản cảm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của bản thân và cơ quan truyền thông. Thủ đoạn này tạo cảm giác người dẫn chương trình thực sự đang bảo chứng cho sản phẩm, làm khán giả dễ nhầm lẫn và tin theo.
Thủ đoạn và nguy cơ từ công nghệ AI
Công nghệ AI hiện đại đã cho phép các đối tượng xấu tái tạo giọng nói và hình ảnh của người nổi tiếng với độ chính xác cao, khiến khán giả khó phân biệt thật – giả. Những video giả mạo này không chỉ xuất hiện trên mạng xã hội mà còn lan truyền rộng rãi, gây ảnh hưởng trực tiếp tới uy tín của người bị mạo danh.
AI tái tạo giọng nói và hình ảnh, tạo cảm giác thật giả khó phân biệt
Nhờ AI, các đoạn video, clip và hình ảnh có thể mô phỏng giọng nói và biểu cảm của nghệ sĩ giống như thật. Khán giả khó nhận ra đó là nội dung giả, đặc biệt khi hình ảnh được ghép cẩn thận, ánh sáng và góc quay tương đồng với thực tế.
Chèn phụ đề, lồng ghép lời giới thiệu sản phẩm để trục lợi
Đối tượng xấu thường thêm phụ đề hoặc lồng ghép giọng nói AI vào các đoạn clip, tạo cảm giác nghệ sĩ đang quảng cáo sản phẩm mà họ chưa từng sử dụng. Thủ đoạn này nhằm trục lợi thương mại, đánh lừa người tiêu dùng và khai thác hình ảnh nghệ sĩ trái phép.
Ảnh hưởng tới danh dự, uy tín cá nhân và cơ quan truyền thông
Những hành vi này xâm phạm nghiêm trọng quyền nhân thân, làm giảm uy tín cá nhân và thậm chí ảnh hưởng tới hình ảnh, danh dự của các cơ quan truyền thông liên quan. Với nhiều khán giả tin tưởng các nhân vật trên, việc này càng nguy hiểm, gây hiểu nhầm và mất niềm tin vào thông tin chính thống.
Khung pháp lý và quyền của cá nhân
Trước tình trạng AI giả mạo hình ảnh và giọng nói của cá nhân, pháp luật Việt Nam đã có những quy định rõ ràng nhằm bảo vệ quyền nhân thân. Những hành vi sử dụng trái phép hình ảnh, giọng nói hoặc tác phẩm cá nhân đều có thể bị xử lý theo luật hiện hành.
Pháp luật bảo vệ quyền nhân thân: Bộ luật Dân sự 2015, Điều 32
Theo Khoản 1, Điều 32 Bộ luật Dân sự 2015, quyền đối với hình ảnh và giọng nói của cá nhân được pháp luật bảo vệ chặt chẽ. Mọi hành vi sử dụng hình ảnh, giọng nói mà không có sự đồng ý của chủ sở hữu đều vi phạm quyền nhân thân.
Sử dụng hình ảnh, giọng nói cho mục đích thương mại phải có sự đồng ý
Mọi việc sử dụng hình ảnh hoặc giọng nói của cá nhân cho mục đích thương mại bắt buộc phải được sự đồng ý trước, rõ ràng và minh bạch từ người sở hữu. Trường hợp có thỏa thuận, việc trả thù lao phải được thực hiện đầy đủ.
Quyền yêu cầu Tòa án buộc thu hồi, tiêu hủy, bồi thường thiệt hại
Người bị xâm phạm có quyền yêu cầu Tòa án ra quyết định buộc người vi phạm thu hồi, tiêu hủy, chấm dứt việc sử dụng hình ảnh, đồng thời bồi thường thiệt hại và áp dụng các biện pháp xử lý khác theo quy định của pháp luật. Điều này giúp đảm bảo quyền lợi và bảo vệ danh dự cá nhân trước các hành vi lợi dụng AI trục lợi.
Thách thức trong xử lý vi phạm trên môi trường số
Việc xử lý các hành vi giả mạo bằng AI trên môi trường số gặp nhiều khó khăn do tốc độ lan truyền nhanh và khả năng sao chép nội dung gần như vô hạn. Đây là một thách thức lớn trong việc bảo vệ quyền nhân thân và uy tín cá nhân của các nghệ sĩ.
Khó truy tìm chủ thể vi phạm do nội dung lan truyền nhanh, sao chép nhiều lần
Nội dung giả mạo có thể bị sao chép, chia sẻ vô số lần trên nhiều nền tảng khác nhau, khiến quá trình xác định và truy tìm chủ thể vi phạm trở nên phức tạp và mất nhiều thời gian.
Công nghệ AI cho phép tạo bài hát, giọng nói giống hệt chỉ trong vài phút
Với phần mềm AI, các đối tượng xấu có thể tái tạo bài hát, giọng nói hay hình ảnh của nghệ sĩ chỉ trong vài phút. Điều này khiến việc giám sát và kiểm soát nội dung giả mạo trở nên khó khăn hơn, và tiềm ẩn rủi ro nghiêm trọng về quyền tác giả và quyền nhân thân.
Nền tảng mạng xã hội cần phối hợp gỡ bỏ clip, cảnh cáo và khóa tài khoản vi phạm
Để giảm thiểu tình trạng AI giả mạo, các nền tảng mạng xã hội phải chủ động áp dụng biện pháp cảnh cáo, gỡ bỏ clip vi phạm và khóa tài khoản sử dụng trái phép hình ảnh, giọng nói. Sự phối hợp mạnh mẽ giữa cơ quan chức năng và nền tảng sẽ góp phần làm sạch môi trường số và bảo vệ quyền lợi của người nổi tiếng.
Giải pháp kiểm soát và cảnh báo
Trước thực trạng AI giả mạo hình ảnh và giọng nói, việc áp dụng các giải pháp kiểm soát và cảnh báo trở nên cấp thiết nhằm bảo vệ quyền lợi của cá nhân và duy trì môi trường số lành mạnh.
Báo cáo, yêu cầu gỡ bỏ và theo đuổi vụ kiện dân sự để bảo vệ quyền lợi
Người bị xâm phạm có thể chủ động báo cáo, yêu cầu các nền tảng gỡ bỏ nội dung vi phạm và theo đuổi các vụ kiện dân sự để bảo vệ quyền lợi hợp pháp, đảm bảo người vi phạm phải chịu trách nhiệm.
Sử dụng công nghệ quét và chặn nội dung vi phạm xuyên biên giới
Ứng dụng công nghệ AI và phần mềm quét nội dung giúp phát hiện, cảnh báo và chặn các video, hình ảnh giả mạo trên nhiều nền tảng, kể cả xuyên biên giới, nhằm hạn chế sự lan truyền của thông tin xấu.
Xây dựng môi trường số lành mạnh, tôn trọng pháp luật và quyền cá nhân
Việc phối hợp giữa cơ quan chức năng, nền tảng mạng xã hội và cộng đồng người dùng giúp xây dựng môi trường số lành mạnh, nơi quyền nhân thân được tôn trọng và mọi hành vi sử dụng hình ảnh, giọng nói phải tuân thủ pháp luật.
Trước thực trạng này, việc bảo vệ quyền nhân thân của cá nhân và duy trì môi trường số lành mạnh trở nên cấp thiết. Luật pháp đã có cơ sở để xử lý các hành vi vi phạm, từ yêu cầu gỡ bỏ nội dung, theo đuổi vụ kiện dân sự đến áp dụng các công nghệ quét và chặn nội dung xuyên biên giới. Sự phối hợp giữa cơ quan chức năng, nền tảng mạng xã hội và cộng đồng người dùng là chìa khóa để đảm bảo quyền lợi cho cá nhân, đồng thời xây dựng môi trường mạng an toàn, minh bạch và tôn trọng pháp luật.
Nguồn: https://danviet.vn/loat-sao-hang-a-dau-dau-vi-bi-ai-gia-mao-xam-pham-quyen-nhan-than-co-dau-hieu-truc-loi-d1378777.html
